In le Marche mag er tijdens de kerstperiode natuurlijk nooit een kerststal ontbreken. De Heilige Franciscus valt de eer te beurt om als eerste een kerststal te hebben uitgebeeld. In 1223, net teruggekeerd van zijn reis in Palestina waar hij Bethlehem bezocht, wilde hij de geboorte van Jezus nabootsen. Na toestemming van Paus Honorius III bedacht hij een nabootsing in Greccio, een gemeente in Lazio, die hem deed denken aan een Palestijnse stad . In deze eerste voorstelling waren, in tegenstelling tot de daaropvolgende, de Maagd Maria, de heilige Jozef en het kind Jezus niet aanwezig; in de grot werd de mis gevierd op een verplaatsbare altaar, neergezet op een kribbe, omringd door een ezel en een os .
Zo evolueerde het gebeuren van de kerststallen van de kerken , aanvankelijk vooral in Italië , tot in de palazzi van de adel om uiteindelijk vanaf einde 19de eeuw bij de gewone mens te belanden.
Nog altijd worden er in le Marche bij de meeste mensen thuis grote kerststallen gebouwd met allerlei mechanismen; figuurtjes die bewegen, water dat in een beekje stroomt en lichtjes die aan en uitgaan. Dagen zijn de bouwers ermee bezig.
Gisteren bezocht ik zo’n “chef d’oeuvre” in de de kerk la Madonna del Divino Amore in Jesi. In de herfst van 1979 , dus bijna 40 jaar geleden, besloten enkele jongeren om een mooie kerststal te maken. Maar het moest wel speciaal worden, dus bedachten ze in plaats van het Palestijnse landschap na te bouwen , een kerststal te maken in de omgeving waar zij opgroeiden , met name de Vallesina, het gebied rond Jesi.
Elk jaar brachten ze er veranderingen aan, want het mocht geen statisch geheel worden. Tegenwoordig functioneert het dan ook helemaal computergestuurd waarbij tevens de zonsopgang plaats maakt voor het daglicht, gevolgd door de zonsondergang en de nacht.
Tot mijn grote verbazing stond ik gisteren voor een moderne kerk, die in 1970 de deuren opende.
Aan de achterkant van het gebouw, met voldoende parkeerruimte, betreed je de ruimte waar de kerststal zich bevindt. Op de achtergrond speelt rustige muziek en meteen springt de nauwkeurig nagemaakte oude Marchigiaanse miniatuur boerderij in het oog, ik herken moeiteloos ons eigen huis….De makers spaarden geen moeite om precisiewerk af te leveren, hoe meer je kijkt hoe meer details je opmerkt, de kleine poes bovenaan de trap, de werkende ambachtslieden waarbij de mechanismen de smid op zijn aambeeld laten kloppen, la mamma die het deeg uitrolt. Ik kom ogen tekort.
De grotten van Frasassi komen ook in het geheel voor en op de achtergrond merk ik zelfs de Monte San Vicino op.
Zodra de zon ondergaat en heel het landschap donker wordt, stoppen alle personages met hun werk…..prachtig gedaan. Blijkbaar koos ik ook het juiste tijdstip uit om te komen , ’s morgens om half elf, want ik ben lang de enige bezoekster en kan dan ook alles op mijn gemak bekijken en fotograferen.
Het parcours eindigt met het schoolgebouw waarbij de bidello, de hulpleerkracht, de schoolbel luidt en de onderwijzer de namen van de brave en ondeugende kinderen op het bord schreef.
De inkom is gratis maar ze zijn altijd blij met een offerte, want jaarlijks moet er natuurlijk wel weer wat veranderen of hersteld worden. Misschien kom ik terug ,want ik ben er zeker van dat ik de volgende keer nog meer details zal zien.
Nog tot/met 6 januari van 10-12.30 en van 15-20 uur.
1 reactie