Met de herfst in aantocht viert Appignano in de provincie Macerata het jaarljkse “Leguminaria “-festival, waarmee de lokale tradities van aardewerk en peulvruchten nieuw leven worden ingeblazen. Elke en haar man bezochten het vorig jaar.
We laten haar aan het woord:
Linzen, bonen, kikkererwten: gezond eten met traditie
In Italië maakt men culinair onderscheid tussen legumi (peulvruchten) en verdure (groenten). Peulvruchten kennen een lange traditie, vooral op het platteland van Midden-Italië. Vroeger vormden ze het voedsel voor de armen, maar ze beleven nu een opleving omdat ze makkelijk te bewaren zijn, vullend, rijk aan vezels en een natuurlijke bron van eiwitten.
In de traditionele keuken van dit gebied gebruikt men ze vooral in soepen en stoofschotels. Men combinerert ze vaak met vlees of serveert ze met pasta.
Leguminaria – een festival van het keramiek en peulvruchten.
Toen men in 2003 het eerste Leguminaria -festival in Appignano organiseerde, wenste men niet uitsluitend de peulvruchtensoorten uit de regio te presenteren, maar ook de lokale keramiektraditie te promoten. Wat begon als een lokaal festival, groeide heden uit tot een populair evenement, zelfs onder mensen van buiten de regio. Net als wij.
We parkeren op een grote parkeerplaats aan de rand van Appignano en zien een rij kraampjes langs de prachtige stadsmuren. Ze bieden specialiteiten uit Midden-Italië aan, zoals porchetta (gebraden speenvarken), knoflook, uien, noten, gezouten kabeljauw en bacala, wilde kersenwijn, kastanjes en natuurlijk allerlei peulvruchten uit Appignano: kleine, malse linzen (lenticchie), kikkererwten (ceci), witte bonen (fagioli) en borlottibonen (borlotti).
Daarna gaan we via één van de stadspoorten het stadje in en slenteren door de kleine, kronkelige steegjes.
Keramiek- en zijdewerkplaatsen in het dorp.
Sporen van de keramische traditie zijn overal te zien. Van objecten op huismuren, tentoonstellingen en keramiekwedstrijden tot kleine details zoals huisnaamborden. Een keramische plaquette herdenkt de rover Pietro Masi , ook bekend als Bellente (de Schone). Hijwas van Appignano en kwam samen met zijn trouwe volgelingen in opstand tegen de Napoleontische overheersing. In 1812 werd hij door de Franse troepen in een hinderlaag gelokt en gedood. Elke zomer organiseert Appignano een festival met een optreden ter ere van hem.
Tijdens het festival kan je ’s avonds ook de keramiek- en weefateliers bezoeken. Hier worden kunstvoorwerpen, gebruiksvoorwerpen en keramische tegels gemaakt, evenals zijden garens en stoffen. Er wordt een korte rondleiding aangeboden, waarbij we de productiestappen van zijden cocons tot klossen zijden garen kunnen zien.
In een klein museum bewonderen we de keramische vormen, die typisch zijn voor de plek: bijvoorbeeld een kruik van aardewerk, een po, een waterkruik en een wijnkan.
Appignano: kaartjesverkoop voor de Leguminaria.
Een band speelt vòòr het opvallend verlichte stadhuis en we zien veel dansers. Verrassend genoeg zingen ze in het Frans, en één dans doet Keltisch aan, vergelijkbaar met wat ik me herinner uit Bretagne. De sfeer is geweldig en er verzamelen zich steeds meer mensen rond het podium
We beginnen honger te krijgen. In het stadhuis kunnen we kaartjes kopen voor de maaltijd: er is maar één menu, bestaande uit drie gangen, plus dessert, koffie, wijn en water. De goedkoopste optie kost € 15; voor € 20 kun je de maaltijd zelfs in keramische kommen krijgen, die je daarna mee naar huis kunt nemen. Wij kiezen voor één met en één zonder keramiek.
Wij genieten van het 3-gangen peulvruchtenmenu van Leguminaria:
Met de kaartjes mogen we één van de eetzalen binnen die verspreid over de stad liggen en krijgen we een plekje toegewezen aan één van de biertafels. De aarden wijnkannen staan al klaar en ik krijg mijn prachtige keramische servies. Mijn man krijgt papieren borden en plastic bekers – maar dat is wat hij heeft gekozen.
Er is genoeg wijn en al snel beginnen ze met het serveren van het eerste gerecht: een heldere bouillon met kikkererwten en rozemarijn. Er worden droge stukjes brood bij geserveerd, die je in de soep hoort te weken. Erg lekker, maar de ober was te gul en gaf ons een royale portie. En er komen nog twee gangen, plus een dessert! Het probleem: ik kan het niet zomaar laten staan. Ten eerste is het heel zeldzaam dat mensen eten laten staan, en ten tweede heb ik mijn kommetje nog nodig voor de tweede en derde gang.
Vervolgens krijgen we linzen met salsiccia (venkelworst) voorgeschoteld. Dit zijn de heerlijke, malse, kleine linzen die in dit gebied groeien. Natuurlijk kunnen we een tweede portie nemen, maar dat doen we niet, want het derde gerecht moet nog komen. Ook de wijnkan wordt op verzoek bijgevuld. De jongeman tegenover ons, houdt zijn bejaarde vader angstig tegen om te vermijden dat hij zich steeds meer inschenkt.
Het derde gerecht bestaat uit witte bonen met zachtgekookt varkenszwoerd, een lokaal gerecht uit de boerentraditie. Ook erg lekker, maar we zitten ook vol. Gelukkig bestaat het dessert slechts uit een klein glas typische wilde kersenwijn (Visciola) met koekjes, die we met een voucher bij de kraam buiten kunnen halen. De frisse lucht doet goed!
Leguminaria – nawerkingen.
We lopen langzaam de stad uit. Nee, wacht, even snel naar de wc. Eigenlijk zitten er maar twee tieners voor me, maar die doen er langer over, dus we raken aan de praat met degenen die achter ons wachten. We raken bijna altijd aan de praat op festivals, en we vinden het geweldig. Het blijkt een voormalig burgemeester van Appignano en zijn vrouw te zijn.
Ik prijs het eten en noem alleen maar dat het behoorlijk vullend is dankzij de vele peulvruchten. Ja, zegt de vrouw van de voormalige burgemeester, die ongetwijfeld al meerdere van dit soort festivals heeft bezocht, daarom eten ze er zelf altijd tijdens de lunch. Het is makkelijker te verteren en ligt ’s avonds minder zwaar op de maag.
Vol en voldaan rijden we naar huis. Mijn man slaapt die nacht heerlijk, maar ik moet er een paar keer uit omdat de bonen, kikkererwten en linzen hun werk beginnen te doen. Maar het was het waard, vond ik…
Nuttige informatie
Het Leguminaria Festival vindt altijd rond half oktober plaats in Appignano. Er is een speciale
Facebookpagina waar kort van tevoren details over het evenement worden geplaatst. Leguminaria 2025 vindt plaats van 17 tot en met 19 oktober
Een leuk keramiekadres: het atelier van Laura Scopa. Lees ons artikel hierover !
0 reacties