Ascoli Piceno in 24 uur

Wie kent er niet de beroemde Toscaanse stad San Gimignano met al zijn torens ? Doch ook in le Marche bestaat een torenstad, nl. Ascoli Piceno. Minder bekend dan de Toscaanse tegenhanger, ondanks de cijfers: Ascoli Piceno had in de 13de eeuw bijna 200 torens tegen San Gimignano maximaal 72.
Tegenwoordig tel je er in de Toscaanse gemeente 16 en in Ascoli Piceno eveneens, waarvan verschillende burgerlijke torens omgebouwd werden tot kerktorens.
Wat maakt Ascoli nog bijzonder ? In tegenstelling tot de andere Marchigiaanse steden werd de gemeente helemaal in travertijn steen opgetrokken, een gesteente afkomtig uit de nabijgelegen steengroeves. De witte kleur van de historische gebouwen valt dan ook echt op !

De Prehistorie en de Romeinse tijd

In het Stenen Tijdperk woonden reeds mensen in dit gebied, met als belangrijkste nederzetting van de Piceniers. Dit volk stamde af van de Sabijnen waarbij tijdens bepaalde periodes , een groep jongeren de stam verliet om zich ergens anders te vestigen. Vaak geleid door de heilige specht, picchio genoemd. Vandaar dat het volk de naam Piceni kreeg. Aanvankelijk waren ze in de 3de eeuw vCh bondgenoten van de Romeinen, totdat ze in 91v ch in opstand kwamen, om dan volledig overheest te worden door de Romeinen. In 88 v ch kreeg de nederzetting de officiele titel van Municipium.

De naam Asculum Picenum kregen ze dan in 49 v ch. Er bestaan verschillende therorieen over de naamgeving o.a. Asculum verbastering van de naam van Aesis, een Griekse veldheer die de Adriatische kust langskwam. Hier en daar ontstond een vermenging met de plaatselijke bevolking, in dit gebied de Piceniers.

Het werd een belangrijke plaats tijdens de Romeinse tijd, want de Via Salaria liep er door: de weg van Rome naar de Adriatische kust. Ascoli Piceno behoort tot één van de mooiste Italiaanse steden, dus besloten Erik en ik om de stad in februari 2019 eens grondig te verkennen. ( de restaurantgegevens e.d. zijn wel up to date)
Je kan onze wandeling volgen door de straatnamen in Google Maps te zoeken.

We parkeerden langs de Viale Treviri aan de westkant van de stad bij de porta Romana. Men kan ook bij het stadion of het station parkeren, waar er tijdens de werkdagen (ook op zaterdag) een gratis pendelbusje rijdt naar het centrum.

9 uur: ontbijt bij Latteria Marini

Wij wandelden via de porta Romana op de Via Dino Angelini naar de piazza Roma. Hier ontdekten we een oude melkerij Latteria Marini waar we ontbeten; cappuccino met een brioche !

Het was de maand februari, maar ondanks de stralende zon te koud om buiten te zitten. Volgende keer moeten we de maritozzi proeven !

10 uur: Piazza Arringo.

Na ons heerlijk ontbijt wandelden we rechtdoor naar één van de twee piazza’s van de stad: Piazza Arringo .

Vanaf de 12 de eeuw verzamelden zich hier de beleidsmakers , de arringhi of arenghe of arrenghi onder een grote olm. Met de jaren (13de-19de eeuw) kwamen er steeds meer belangrijke gebouwen: Palazzo Panici met het archeologisch museum , het bischoppelijk paleis en het diocesaan museum, het baptisterium of doopkapel en de Sant Emidio Dom.

Met dit mooie weer verkozen we om alleen de Dom van binnen te bezichtigen. Het gebouw start zijn geschiedenis rond de 5 de eeuw na Chr op de resten van een Romeinse tempel. Bovendien gebruik makend van de resten van een Romeinse basiliek. Hoogswaarschijnlijk stond op deze plek het Forum Romanum in romeinse tijden. In de 11de eeuw kwam de crypte ter ere van de heilige Emidius, vanaf toen werd het geen Mariakerk meer, maar de Sant ‘Emidius kerk.
De heilige Emidius was een Romeinse bisschop uit de 4de euw na Christus en is de beschermheilige tegen de aardbevingen.
De facade kreeg onder de architect Cola dell’Amatrice een nieuwe look in de 16de eeuw. In 1838 wijdde men tenslotte de kapel van de Heilige Sacramenten in.

Na de tweede wereldoorlog versierde men de crypte met mozaieken naar de tekeningen van Guadenzi ivm deze oorlog.

In een zijkapel van de kathedraal bemerkten we een ziveren relikwiehouder van de arm van Sint Emidius.

De binnenzijde van de koepel en het plafond zijn normaal mooi beschilderd met 19de eeuwse fresco’s van Mariani, doch er was vandaag geen belichting. Bovendien hingen er grote doeken om de bezoekers te beschermen tegen vallend gesteente na de aardbeving van 2016.(dat zal nu waarschijnlijk al opgelost zijn)

Verder in de Sacramentenkapel: de polyptiek uit 1472, een kunstwerk van de Venetiaanse kunstenaar Carlo Crivelli. Het stelt Jesus en Maria met het kindje Jezus voor, zijdelings geflankeerd door apostelen en heiligen.

Eronder het zilveren altaar (14de-15de eeuw) bestaande uit 24 vierkantjes met voorstellingen uit het nieuwe Testament.

11.30 aperitief:

Van de piazza Arringo liepen we nu terug naar wellicht één van de mooiste piaza’s van heel Italie: de Piazza del Popolo.

In Romeinse tijd waarschijnlijk een belangrijke markt en handelsplek. Vanaf de 14de maar zeker in de 15 de eeuw kreeg het zijn rechthoekige vorm, ipv het middeleeuws vierkant en verdwenen de oude middeleeuwse huizen. Nu kwam er plaats vrij voor de Renaissance gebouwen uit de 16de eeuw: de portici of bogengalerij en vooral de palazzo dei Capitani del Popolo.

De Palazzo dei Capitani dateert wel nog uit de 13-de 14de eeuw met het huidige uitzicht bekomen in de 16de eeuw. In 1855 werd het staatsbezit. Tegenwoodig huisvest het de cultuurraad en de gemeenteraadszittingen.
Het standbeeld stelt Paus Paulus III voor, een 16de eeuwse paus.

Wij stapten even het beroemdste cafe van Italie binnen Caffè Meletti. We bestelden 2 caffès want we vonden het te koud voor een drankje. Maar je kan er gerust aperitieven met hapjes. In ieder geval is het interieur al de moeite om er even binnen te stappen: in Libertystijl ingericht opende het in 1907 zijn deuren. In de 19de eeuw huisvesstte het echter de post.

Silvio Meletti een likeur producent, beroemd voor zijn anijslikeur, kocht het gebouw tijdens een openbare veiling in 1903. Doch het zou toch in 1990 sluiten om dan in 1996 als nieuwe eigenaar de Spaarkas van Ascoli te krijgen. Er volgden restauraties, een teruggave aan de gemeente en een heropening in 1998.
In 2010 kreeg het nog eens een opknapbeurt.
Als de muren konden spreken, zouden ze veelal roddelen over Hemingway, Sartre, de Beauvoir, enkele van de beroemde bezoekers.

Zelfs de wc loonde een bezoek, hier zie je de resten van de Romeinse gebouwen.

12.30 Pranzo of lunch:

We namen de grote hoofdstraat Corso Trento e Trieste om daarna de Corso Mazzini in te wandelen. De eerste straat links Via dei Sabini herbergt op nummer 10 de pizzeria/trattoria Anema e Core (ziel en hart) het zag er leuk uit. We besloten om binnen te stappen. We werden niet teleurgesteld, echt de moeite !

Nu konden we er weer tegen !

14.30: wandeling naar de torens wijk:

We keerden terug via de Corso Mazzini naar het grote plein der Popolo om daar de Viale Trivio in te slaan. Hier zagen we al de eerste toren. We passeerden de Chiesa di San Pietro Martire en de kerk San Vincenzo e San Anastasio, respectievelijk uit de 13 de en 14 de eeuw.

Via de steegjes bereikten we nu de oever van de Tronto rivier; samen met de Castellano rvier vormt hij de hoofdader van de stad en natuurlijk de reden voor de eerste menselijke nederzettingen.

Zo kwamen we aan bij de Solestà poort om dan de Romeinse brug over te steken. Deze laatse zou in de 1ste eeuw n Chr gebouwd zijn en rond de jaren 30 van vorige eeuw toch enigszins aangepast en versterkt. Via de brug kom je in de Solestà wijk van Ascoli.

Net aan de overkant de Fonte di San Emidio (de bron van de heilige Emidius), – herinneren jullie je nog de patroonheilige van deze stad. Hier kwamen de vrouwen vroeger hun was doen, de wasplaats of lavatoio was nog goed zichtbaar.

We staken de brug opnieuw over en langs de oude stadsmuur en de verschillende steegjes zagen we meerdere torens. Zo bereikten we de Via dei Torri en zo terug op de Corso Mazzini.

Deze corso volgden wij nu tot het einde om het Malatesta fort te bezichtigen aan de oostkant van de stad. Hier vind je in de nabijheid ook één van de meest gefotografeerde stadspunten nl de Ponte di Cecco (de Ceccobrug) . De brug was de alleroudste van de stad, pas in de 19 de eeuw ontdekte men de vroeg Romeinse oorsprong ervan ! Waarschijnlijk de oostuitgang van de Via Salaria. Doch in 1944 gebombardeerd en daarna weer hersteld.
Rond de benaming Cecco bestaan er 2 verhalen:

• dat de 13 de eeuwse dichter Cecco d’Ascoli de brug in 1 nacht zou hebben gebouwd met de hulp van de duivel.
• of naar de bouwer Cecco Aprutino die de brug in de 14 de eeuw restaureerde.

Het Malatesta fort zelf konden we niet bezoeken. Gebouwd in opdracht van de Malatesta familielid in 1349 op de plek waar zich ooit de Romeinse thermen bevonden en later andere verdedigingswerken. Het huidige aspect kreeg het onder leiding van Paus Paulus III in de 16de eeuw. Tussen 2000 en 2010 hervormd tot museum van de Late Middeleeuwen.

Via de moderne brug met mooi zicht op de Monte Ascensione (1100m) keerden we terug naar het centrum.

Nu waren we toch even aan rust toe. We logeerden in de B&B Stenghe Stracche in de Corso Mazzini 65, eenvoudig, goed, rustig en heel centraal gelegen.

20 uur: Cena of avondeten:

Geen aperitivo vandaag maar meteen avondeten! Heel dicht bij onze B&B bevond zich La Nicchia. Hier bestelden we natuurlijk de overbekende Olive Ascolane. Gefrituurde gevulde olijven. In Ascoli kan je tenminte de origineel handgemaakte vinden ! Weliswaar heel bewerkelijk om ze te maken; je neemt de grote olijfsoort Oliva Ascolana, je schilt die en zorgt dat de schil heel blijft. De pit gaat eruit en dan komt een vleesvulling met kruiden. Alles paneren en dan frituren. Smullen maar !

Nog even Ascoli by night bekijken en dan slapen.

Natuurlijk zagen we slechts een klein deel van Ascoli Piceno. De stad biedt nog talrijke andere bezienswaardigheden zoals de Sint Franciscuskerk, de grottenkerk San Emidio, de pauselijke papierfabrieken, het Romeinse theater enz…. maar dat wordt een volgend artikel !